Bắt đầu bước vào những ngày đầu của tháng 7 âm lịch, tại Việt Nam nhiều người đã bắt đầu truyền tai nhau những điều cần kiêng kỵ trong cả tháng 7 “cô hồn”, đặc biệt là những người dân buôn bán làm ăn và những người có ý định xây, sửa nhà hoặc lập gia đình, vì tin rằng mọi chuyện khởi đầu trong tháng này đều xui rủi, mang lại cái kết không mấy tốt đẹp.
Để tìm hiểu rõ về nguồn gốc, ý nghĩa và những điều kiêng kỵ trong tháng này, bạn có thể tham khảo những thông tin dưới đây:
1. Nguồn gốc, ý nghĩa của "tháng cô hồn":
Người Việt thường gọi tháng 7 Âm lịch là "tháng cô hồn" và ngày Rằm tháng 7 là ngày lễ Xá tội vong nhân. Theo các câu chuyện được truyền tai nhau, người ta cho rằng tháng 7 Âm lịch là ngày Diêm Vương mở Quỷ Môn Quan để ma quỷ có thể tự do trở về dương gian quấy nhiễu cho nên không biết từ khi nào, người ta kiêng tất cả mọi thứ: từ buôn bán kinh doanh, ký kết hợp đồng, nhập trạch, mua bán mà thậm chí là cả đi bệnh viện vì sợ nhiều ma bắt xuống địa ngục. Ngày 15/7 Âm lịch cũng là ngày “âm khí xung thiên”.
Với quan niệm con người gồm phần hồn và xác. Sau khi chết, hồn con người vẫn tồn tại, có thể đầu thai hoặc bị đày xuống địa ngục làm quỷ đói (ngạ quỷ).
Điều này xuất phát từ việc người xưa cho rằng: Ngày Rằm tháng 7 hằng năm thì mọi tội nhân cõi âm, trong đó có những vong linh của gia đình, họ tộc mình đang bị giam cầm nơi địa ngục được xá tội và ra khỏi âm phủ lên dương gian.
Bởi vậy, các gia đình ở dương gian làm cỗ bàn, vàng mã cúng gia tiên, cầu siêu độ trì cho họ. Ngoài cúng gia tiên ngày ''Xá tội vong nhân'', có nhà còn bày lễ cúng chúng sinh ngoài sân, trước thềm nhà để cúng cô hồn, ma đói là những vong linh ''không nơi nương tựa''.
Tại Trung Quốc, tháng cô hồn bắt nguồn từ thông tin nêu trên. Theo đó, người trần cần phải cúng cháo, gạo, muối... để quỷ đói không quấy nhiễu.
Cũng tại Trung Quốc, người dân thương tiến hành cúng cô hồn vào ngày 14/7 Âm lịch hàng năm trong tháng cô hồn.
Còn ở Việt Nam, vào tháng cô hồn, người dân cúng vào ngày rằm hoặc ngày khác tùy thuộc vào từng gia đình và vùng miền.
2. Vì sao tháng 7 rất nhiều âm khí?
Phong tục tập quán văn hóa truyền thống thường sẽ gắn liền với truyền thuyết mang tính tâm linh. Trong phần bàn luận dưới đây, chúng ta tạm gác qua một bên vấn đề tâm linh và các câu chuyện về vong, cũng như địa ngục bởi có những người tin và có những người không tin.
Nhưng dưới góc nhìn từ bộ môn Lý học, Âm Dương ngũ hành tức là bộ môn nghiên cứu từ cổ xưa về các vấn đề tương tác của vũ trụ và trái đất lên cuộc sống của con người thì tháng 7 âm lịch hoàn toàn không liên quan tới vong, ma và thế giới của những người đã khuất.
Tháng 7 âm lịch là khoảng thời gian vị trí của Trái Đất khi quay theo quỹ đạo quanh Mặt Trời ở vị trí gần xa nhất nhưng ngày lễ, tết của chúng ta lại dựa vào nền tảng của Lý học, tức là hệ thống lịch Can chi.
Tháng 7 âm lịch chính là tháng thứ chín, tính từ tháng Một (người Việt xưa tính đầu năm là vào tháng 11 âm lịch). Vì thế theo chu kỳ Cửu cung, tháng 7 là lệnh tinh nhập trung cung Hà Đồ, tương ứng với độ số 10 của Thiên Can Quý thuộc thủy.
Tháng này có Thiên can là Âm Thủy và thiên can Quý đang quản trung cung, do vậy theo Lý học Việt thì tháng này âm khí rất vượng. Thiên Can là hình tượng mô tả quy luật tương tác từ bên ngoài tới Trái Đất và ai cũng có thể dễ dàng nhận thấy tháng này có thời tiết phổ biến là mưa gió, lũ lụt... làm không khí ẩm ướt. Tháng 7 âm khí cực vượng vào ngày 15 thì được coi là khí âm thoát lên từ lòng đất mà xưa kia người ta cho rằng cái gì thuộc về âm tức là cõi âm là ma quỷ.
Chính từ đó, dân gian cho rằng đây chính là tháng của vong hồn lên ngao du cõi dương từ góc nhìn thần thánh, ma quỷ, vong hồn. Nhưng cũng chính từ sự nhân văn trong dòng máu Việt tộc, uống nước nhớ nguồn mà biến ngày Rằm –ngày cực thịnh của âm khí hay chính là ngày Mặt Trăng tác động lớn nhất lên Trái Đất trở thành ngày Tết – nhớ về tổ tiên ông bà và những người đã khuất. Phong tục tập quán nhằm lưu giữ các giá trị cốt lõi cho việc kiêng kỵ khi chu kỳ Thiên Can kết thúc nhằm tránh đi những tác động xấu khi âm khí quá vượng (mạnh).
3. Chuyên gia phong thủy và Phật giáo nói gì về kiêng kỵ trong tháng cô hồn?
Trên báo Thanh niên, ở quan niệm phong thủy, ông Hoàng Triệu Hải - Giám đốc Trung tâm Lý học Đông Phương cho biết, tháng 7 âm lịch, bạn chủ yếu cần kiêng tránh động đến nhà cửa như: động thổ hay cất mái bởi khi động thổ xây nhà sẽ làm Âm - Dương mất cân bằng dẫn tới nhiều tác động xấu tới người động thổ. Trường hợp đang xây dựng thì có thể tiếp tục các công việc đang làm mà không cần kiêng cữ tới mức dừng hết các công việc.
Đối với công việc kinh doanh, mua bán hoàn toàn không cần kiêng cữ hay né tránh bởi các hoạt động này hoàn toàn không liên quan tới tháng 7 âm lịch. Chúng ta hoàn toàn có thể thực hiện các công việc quan trọng trong tháng 7 âm lịch vào các ngày tốt, bởi đó là những ngày có được các tương tác tốt từ bên ngoài vũ trụ lên Trái Đất và con người.
Ngoài ra, tháng 7 âm lịch là giai đoạn mưa nhiều độ ẩm cao, dễ làm con người trở nên khó chịu và đó chính là lý do chúng ta luôn cảm thấy bất an và mệt mỏi. Vậy nên quần áo màu sặc sỡ, màu nóng và những thứ tượng trưng cho Dương khí sẽ là một cách nhằm cân bằng lại Âm - Dương, chính là việc chúng ta nên làm chứ không phải lựa chọn cách “kiêng cữ” tất cả mọi thứ.
Trên Báo Dân trí, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng Ban Hoằng Pháp Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam thì cho rằng quan niệm kiêng mua bán, kiêng đi lại, kiêng ký kết, kiêng cưới hỏi, kiêng hợp tác làm ăn... trong tháng Bảy âm là không đúng. Tháng Bảy trong Phật giáo được coi là tháng tốt, mọi việc buôn bán vẫn diễn ra bình thường, không phải kiêng kị.
Chỉ có kiêng kị một chút về tháng Ngâu là tháng mưa gió thất thường nên việc đi lại phải dè chừng cẩn trọng, nhất là đi thuyền bè, tàu xe…
Trên mạng internet tràn lan những kiêng kỵ không rõ nguồn gốc trong "tháng cô hồn". Bạn đọc cần đặc biệt lưu ý là những kiêng kỵ đó chỉ được dân gian lưu truyền, chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh và khẳng định.
Khi hiểu đúng về văn hóa truyền thống và nông lịch cũng như hiểu về tên gọi tháng 7 "cô hồn", chúng ta sẽ thấy giá trị của nó trong cuộc sống và vì sao chúng ta phải nỗ lực để giữ gìn và lưu truyền cho các thế hệ sau.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét